Zekat, İslam’da mali bir ibadet olarak farz kılınmıştır ve genellikle maddi durumu iyi olan Müslümanların yılda bir kez mal varlıklarının belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesi şeklinde uygulanır. İşte zekatın hesaplanmasına dair bilmeniz gerekenler:
1. Zekatın Farz Olduğu Mal Türleri
Zekat, belirli mal türleri üzerinden hesaplanır. Bunlar:
- Altın ve gümüş: Ziynet eşyaları ve tasarruf edilen madenler.
- Nakit para: Banka hesaplarındaki ve eldeki nakit.
- Ticaret malları: Satış amacıyla elde bulunan mallar.
- Tarım ürünleri: Belirli bir ölçüyü aşan mahsuller.
- Hayvanlar: Zekat verilecek sayıya ulaşan hayvan sürüleri.
- Madenler ve yeraltı kaynakları: Üzerinden kazanç elde edilen doğal kaynaklar.
2. Nisap Miktarını Belirleyin
Zekat vermek için mal varlığınızın nisap miktarını aşması gerekir. Nisap miktarı, Hz. Muhammed (s.a.v.) zamanında belirlenen ölçülerle ifade edilir ve zamanla altın/para değerine çevrilir:
- 85 gram altın ya da 595 gram gümüş nisap miktarıdır. Güncel olarak bu miktarın piyasa değerine bakılarak hesaplama yapılır.
3. Zekat Oranı
Zekat oranı, sahip olunan malın %2,5’i (1/40) olarak belirlenmiştir. Örneğin:
- Mal varlığınızın değeri 100.000 TL ise zekatınız:
100.000 TL x 0.025 = 2.500 TL
4. Mal Varlığınıza Dahil Edilecek Unsurlar
Zekat hesaplaması yapılırken şu unsurlar dikkate alınır:
- Banka hesaplarındaki birikimler.
- Altın ve gümüş miktarı.
- Ticaret için alınan malların piyasa değeri.
- Kiradan elde edilen gelir (birikmiş kısmı).
5. Borçlar ve İhtiyaçlar
- Borçlar düşülür: Kısa vadeli borçlar (1 yıl içinde ödenecek olanlar), toplam mal varlığından düşülür.
- Temel ihtiyaçlar muaf tutulur: Ev, araba, giyim, yiyecek gibi temel yaşam ihtiyaçları zekat hesabına dahil edilmez.
6. Zekat Verilecek Kişiler
Zekat, Kur’an-ı Kerim’de belirtilen sekiz gruba verilir:
- Fakirler
- Yoksullar
- Borçlular
- Yolda kalmışlar
- Köleler
- Allah yolunda olanlar
- Zekat toplamakla görevli memurlar
- Müellefe-i kulub (kalpleri İslam’a ısındırılacak kişiler)
Örnek Zekat Hesaplama:
- Nakit para: 50.000 TL
- Altın (85 gram): 85 x 1.500 TL = 127.500 TL
- Ticaret malları: 40.000 TL
Toplam mal varlığı: 217.500 TL
Kısa vadeli borçlar: 20.000 TL
Zekat hesabı:
(217.500 – 20.000) x 0.025 = 4.937,5 TL zekat
Daha detaylı hesaplamalar ve özel durumlar için bir din görevlisi ya da mali bir danışmana başvurabilirsiniz. Bu şekilde doğru hesaplama yaparak ibadetinizi yerine getirebilirsiniz.