Demir Eksikliğinin Önemi!
Düzenli olarak kan değerlerinizi takip ediyor musunuz? Vücudumuzun temel minerallerinden olan ve birçok metabolik süreçte rol oynayan demir eksikliğine dikkat etmemizde fayda var. Sizler için toplumuzda sık görülen ve yaşam kalitesini etkileyen demir eksikliğinden ve yaygın görülen semptomlarından bahsedeceğim. Demir, oksijeni akciğerlerden vücuda taşıyan kırmızı kan hücrelerinin bir bileşeni olan hemoglobinin yapılmasına yardım eder. Anemi, yani kansızlık olarak karşımıza çıkan tablo ise kırmızı kan hücrelerindeki düşüşten kaynaklanır.
Demir Eksikliğinde Sık Görülen Semptomlar
Artan yorgunluk: Çok yorgun hissettiğiniz, yataktan kalkmak istemediğiniz zamanlar artarsa bu durumun altında demir eksikliği yatıyor olabilir. Çünkü yorgunluk, vücudunuzun oksijenin vücutta taşınmasına yardım eden hemoglobinin yapısında bulunan demirin yoksunluğu nedeniyle oluşur. Yeterli hemoglobin yoksa dokularınıza ve kaslarınıza daha az oksijen ulaşır. Kalbiniz, oksijenden zengin kanı vücudunuzda dolaştırmak için daha çok çalışmak zorunda kalır ve bu da yorgunluğa sebep olabilir.
Nefes darlığı: Merdiven çıkarken ya da yürüyüş yaparken nefessiz kaldığınız anlar yaşıyorsanız bunun nedeni de aynı şekilde demir eksikliği olabilir. Demir eksikliği sırasında hemoglobin seviyeleri düştüğünden, oksijen seviyeleri de düşük olacaktır. Sonuçta, vücudunuz daha fazla oksijen almaya çalışırken nefes alma hızınız artacaktır. Bu nedenle nefes darlığı yaygın görülebilir.
Baş ağrısı: Baş ağrısının birçok nedeni olmasına rağmen sık, tekrarlayan baş ağrıları ve baş dönmesi demir eksikliği belirtisi olabilir. Yapılan araştırmalar kadınlarda bu semptomun daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Cilt sağlığı: Demir eksikliği sırasında cilt ve saç, kandaki oksijenin azalmasına bağlı olarak normalden fazla saç dökülmesi ve cilt problemleri görülmesine neden olabilir. Demir eksikliğinin çok daha az görülen bir belirtisi, kırılgan tırnaklardır.
Beslenmede Nelere Dikkat Edilmeli?
Demir, birçok besinde doğal olarak bulunur. Hayvansal kaynaklı besinlerden alınan demir (emilim oranı yaklaşık yüzde 25), bitkisel kaynaklı besinlerden alınan demire (emilim oranı yaklaşık yüzde 5) göre daha kolay emilir.
Demir içeren gıdaları beslenme planınıza dâhil edin. Kırmızı et ve kümes hayvanları, ıspanak ve lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru üzüm ve kayısı gibi kuru meyveler, baklagiller, deniz ürünleri, yağlı tohumlar, sakatat(özellikle karaciğer) gibi gıdalar, demir içeren besinlere örnek verilebilir.
Demir emilimini artırmak için C vitaminini unutmayın. C vitamini vücudunuzda demirin daha iyi emilmesine yardım edecektir. Mevsim meyve ve sebzeleri en iyi C vitamini kaynaklarıdır; sofranızdan eksik etmeyin.
Öte yandan, fazla miktarda tüketildiğinde demirin emilimini engelleyen ve demir eksikliğini tetikleyebilen bazı besinlere de dikkat etmek gerekir. Bunlara çay, kahve, süt ürünleri ve tam tahıllar gibi kalsiyum içeren gıdaları örnek verilebilir. Bu besinler mümkünse demir içeren besinlerle birlikte tüketilmemelidir.
